Unha mestra de barrio

Hoxe vou falar dunha mestra de barrio nos anos da posguerra civil española.
Naceu un 13 de xaneiro, alá polo 1913, era a 10º de 13 irmáns, entre os 13 había dous pares de xemelgos. Dos 13 irmans, houbo de todo un pouco, un emigrou a Arxentina, outro foi militar, outro foi empresario, algúns traballaban en Bazán, ¿e as mulleres? Case todas amas de casa, menos ela, que quixo estudar.
E así foi, cando tivo a idade, presentouse o exame de mestres e obtivo o titulo, iba unha vez a semana a Coruña a prepararse para este exame, e tódolos días a unha academia que había en Ferrol, no Valle-Inclán. E que estaba dirixida por un tal Don Serafín. Case lle fai a faena este Don Serafín, xa que tivo os seus mais e os seus menos con esta futura mestra. Él pensaba que as mulleres estaban feitas para ser amas de casa, coidar os seus fillos e ó seu marido, e se lle colara, non unha, senon duas mulleres na sua academia. O final conseguiuno, ela, e a sua amiga tamén. Ser profesora.
A sua escola estaba situada na parte dabaixo da sua casa, entrando a esquerda. Esta casa tiña o nº 13, que a persegueu toda a sua vida, dunha rúa do seu barrio, Podo imaxinar como era: Un pequeño encerado de pizarra negra; varias mesas, cada unha da sua maneira, que ia recollendo dos colexios cando xa non valían para moito, de esas de madeira, cunha tapa que facia as veces apoiadeiro para escribir, e facían unha especie de caixón donde se metían os libros e libretas; outros pupitres tiñan debaixo unha táboa para meter as cousas; tamén durante a Républica, ainda que pouco a colleu coma mestra, tiña un crucifixo colgado na parede, enriba do encerado, despois cando Franco gañou, o retrato do dictador acompañaba o crucifixo, un pouco mais abaixo, a altura dunha das aspas pequenas, según ela Deus dáballe coscorrons na testa a Franco polas noites a modo de martelo.
¿E qué xente ia a esta escola de barrio? Pois iban dende os nenos do barrio, polo día, ata xente que tiña que sacar o seu certificado de escolaridade polas noites, para poder ingresar no exercito o para poder acceder as prazas de aprendices de Bazán. Tamén tiña as suas horas para as mulleres que non sabían leer, escribir, nin as 4 regras.
E ¿Qué e cómo cobraba? Moitos dos que ían a escola desta mestra non podían pagar en cartos, pois lle pagaban en especias, moitas veces, que si unha ducia de ovos, que si un saco de patacas, e outros, lle decían que lle pagarían co seu primeiro soldo (Estaba moi avanzada para o seu tempo esta mestra xa pensaba no plan Boloña) Así estivo dando clases e aprendendo ós seus alumnos. Casou e tivo o seu primeiro fillo, entón deixou as clases de polo día, e dedicouse a dar as clases, só, para adultos.
Tivo outro fillo mais, e entón deixou de dar clases e centrouse na sua familia. O seu marido tiña un bo traballo, e ela xa non tivo que traballar mais. Os seus irmans tamén estaban ben situados, e non facía faia aportar cartos para a familia.
A mala sorte empezou a chegar con a morte do seu fillo maior, os 13 anos, dunha leucemia. Ahí se puxo de luto, e xa non o quitou mais. Anos despois morreu o seu marido, e o luto proseguía na sua vida. Iban morrendo irmáns, e ela seguía de negro.
O seu fillo pequeno casou e tivo dous fillos, cando estes ainda eran cativos, a mala sorte machacou de novo sobre esta muller, e morreo o único fillo que lle quedaba. Transcurría o ano 1975, non puido ver como España ia despertando de 40 anos de dictadura
Ela morreo no 1985, Non era moi maior cando morreo tiña 72 anos. Moita xente foi o seu enterro, nunca tanta xente vin en ningún outro.
Ela, aprendeume a leer e escribir. Antes de que eu empezara a ir a escola, foi un adelanto para min. Mentras os outros aprendian as letras, eu leía xa a Vicky o Vikingo.
Ainda agora, lévome sorpresas cando a xente, me pregunta e ti de quén eres. E eu digo “Son a neta de Aurora”. E me contestan “Ah si, a mestra, Dona Aurora”